چرا حمام محله حسن‌آباد به حموم جنی معروف شد؟

جن‌ها همیشه پای ثابت روایت‌های مرتبط با حمام‌های قدیمی بوده‌اند. گویی خزینه‌های بخار گرفته و گرمابه‌های زیرزمینی با قصه‌ها و خرافات عجین شده‌اند.

همشهری آنلاین- سمیرا باباجانپور : حضور جن و پری در حمام‌های قدیمی تهران همپای تاریخچه ساخت نخستین حمام‌ها قدمت دارد. نصرالله حدادی، تهران پژوه، می‌گوید: «حمام‌ها زمینه‌ساز به وجود آمدن قصه‌ها و خرافات زیادی شده بود. حمام‌ها پایین‌تر از سطح زمین‌ساخته می‌شدند. تاریک و پر از بخار بودند. نوع معماری حمام‌ها هم به‌گونه‌ای بود که پژواک و انعکاس صدا در آن اتفاق می‌افتاد. همین مسائل باعث می‌شد تا مکانی ترسناک و وهم‌آلود به نظر آید. در قسمت زیرین حمام‌های قدیمی بخشی وجود داشت که به آن «تون» می‌گفتند و در آن آتش روشن می‌کردند، طبقه بالا هم که بیشتر شبیه سیاه‌چال و پر از بخار بود.»

خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید

ترس از حمام و قصه‌های جن و پری‌اش تنها مختص به عامه مردم نبود و این ترس تا دربار نیز رخنه کرده بود. مظفرالدین شاه قاجار از حمام رفتن واهمه داشت و نقل است قبل از اینکه وارد حمام شود یکی از درباریان شجاع خود را به حمام می‌فرستاد تا اجنه را از آنجا دور کند. برخی نیز دست به دامان کاسه چهل‌کلید که به انبوهی از دعاها مزین بود می‌شدند. پای صحبت‌های اهالی محله‌های قدیمی تهران که بنشینید قصه اجنه حمام‌های محله را به یاد دارند. زین‌العابدین فرحزادی از قدیمی‌های محله می‌گوید: «حمام ۳۰۰ ساله فرحزاد جن داشت. همیشه صداهای عجیب‌وغریب از آنجا می‌آمد.»

حمام جنی معروف محله حسن‌آباد هم به خاطر قصه اجنه کم‌کم بی‌رونق شد. این حمام زیبا که مشتری‌های فراوان داشت با شایعه حضور اجنه از چشم اهالی افتاد. به‌خصوص که برخی شایعه کرده بودند این حمام قبلاً غسالخانه بوده و ارواح آنجا حضور دارند. این حمام کم‌کم بین تهرانی‌ها به حمام جنی معروف شد.

ناصر نجمی در کتاب دارالخلافه تهران می نویسد: «در تهران قدیم جمعی براین عقیده بودند که گاهی اجنه برای فریب و اغفال و کشاندن مردم زودتر از وقت در بوق حمام می دمند.» خرافات در حمام‌های تهران قدیم کم نبود. از معروف‌ترین خرافات تهرانی‌ها ماجرای آب خزینه حمام یهودی‌ها بود که به مشکل‌گشایی شهره بود. ریشه این خرافه به شخصی به نام جعفری برمی‌گشت که چون زنش باردار نمی‌شد دعانویسان به او توصیه کردند نذر کند. وقتی حاجت‌روا شد در حمام سلیمانیه یهودیان تهران به همراه کاسه چهل‌کلیدی که از برنج ساخته شده بود آب بر سر مردم می‌ریخت تا دعایشان برآورده شود. در بخش زنانه حمام نیز زنی به نام «فاطمه شنبه‌جو» با همان «کاسۀ چهل‌کلید» حاجات را برآورده می‌کرد.

کد خبر 915024

• نخستین کامیون ایرانی در این محله ساخته شد | یادگار ماندگار اصغر قندچی

• شهادت ۳۵ نفر از اهالی بریانک در یک شب + تصاویر

• روایت‌هایی در باره حمام تاریخی قلعه بریانک | گشایش بخت جوانان در حمام مش غلامحسین

• رادیو همشهری | کوچه‌گرد ۳۷؛ ضرب‌المثل مادر فولادزره: میراث یک زن هنرمند

• رادیو همشهری | کوچه‌گرد ۳۸؛ گرمابه، خاستگاه آواز ضربی

• چرا حمام محله حسن‌آباد به حموم جنی معروف شد؟

• هرگز اجازه نمی‌دهیم ایران در منطقه نفوذ داشته باشد!

• واکنش به تهدیدات آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران | ماجرای بازرسی دیپلمات های ایرانی در لبنان | اقدام عربستان برای اعدام ایرانیان

• محرومیت پرسپولیس توسط فیفا

• برای جنگ بزرگ در هر مقیاسی آماده‌ایم | از ۲شهر زیر زمینی موشکی و شناوری رونمایی می کنیم

• علی اف: این کارها خشم ما را برمی‌انگیزد | درخواست جدید؛ رابطه آذربایجان و روسیه شکراب می شود؟

• این 5 وزیر استیضاح می شوند؟ | موافقان و مخالفان استیضاح چه می گویند؟

• پیشنهاد توافق جدید هسته ای اروپا به ایران | اروپا: اگر به توافق جدید نرسیم…

• هرگز اجازه نمی‌دهیم ایران در منطقه نفوذ داشته باشد!

• انتشار ویدئوی رقص بندری مهدی طارمی و ستاره‌های اینتر در صفحه رسمی اینترمیلان

• فوری | مهدی طارمی دربی میلان را به آتش کشید | درخشش فوق العاده ستاره ایرانی در دربی دلا مادونینا

• این دو سامانه ایرانی به روسیه رفته است؟ | دارایی بزرگ نیروهای مسلح ایران چیست؟

• اقدام مهم تحریر الشام در حرم حضرت زینب

• ۳ برادر تنها ساکنان این روستا هستند + فیلم

• ۵ نشانه هورمونی سرطان سینه

• موسیمانه هم تهدید کرد ؛ به ایران برنمی‌گردم!

• پلنگ ایرانی در حال خوردن شکار در ارتفاعات املش + ویدیو

• درخت اسرارآمیز شمیران را ببینید

• روزی که نهر فیروزآباد دیوانه شد

• بریانک و هفت‌ چنار بخشنده